طرح توجیهی احداث زنبورداری و تولید عسل و ژل رویال و بره موم سال 1400

جهت سفارش طرح توجیهی پرورش زنبور عسل و احداث زنبورداری جهت تولید عسل و ژل رویال و بره موم سال 1402 با نرم افزار کامفار به صورت فایل  word و pdf این مقاله را مطالعه نموده و سپس با ما تماس بگیرید ضمنا میتوانید فایل طرح توجیهی احداث زنبور داری و تولید عسل و ژل رویال و بره موم را که آرشیوی و مربوط به سالهای گذشته میباشد ، صرفا جهت مطالعه از انتهای همین صفحه دریافت نمایید.

---

اصطلاحات اساسی زنبورداری

---

زنبور(Bee):

حشره ایست که به فامیل اپویدیا ( Apoidea)تعلق دارد . وقتیکه در رآبطه با پرورش زنبور عسل صحبت مینمایم- این اصطلاح به زنبور عسل تعلق میگیرد.

چوچه زنبور عسل ( Brood):

این اصطلاح برای مراحل مختلف زنبورعسل نابالغ را بیان میکنند – تخم – لاروا و شفیرها.

آشیانه چوچه ها (Brood nest):

جای چوکات کالونی را گویند که در آن ملکه تخم گذاری و بچه ها در آن توسط زنبور کارگر پرورش میشوند.

کلونی زنبورعسل(Bee Colony):

زنبورهای عسل زنده گی مشترک اجتماعی دارند که یک فامیل یا کلونی را تشکیل میکند و اعضای آن زنبورملکه- کارگر و زنبور های نر میباشند.

ساختمان های کوچک یا خانه ها( Comb):

ساختمان های کوچک شش ضلعی است که برای تخمگذاری و ذخیره عسل توسط زنبور کارگر ساخته و یاهم انکشاف داده میشود .

موم زنبور(Bee wax):

موم توسط زنبورعسل تولید میشود و برای ساختن شانه ها استفاده می شود.

جنس زنبور عسل( Apis):

یک کلمه لاتین است که برای جنس زنبورعسل استفاده میشود.

جای گذاشتن زنبور عسل(Apiary):

به جایی گفته میشود که در آن زنبور عسل در چراگاه برای جمع آوری شهد گل گذاشته میشود.

کندوی زنبورعسل(Bee hive):

ساختمان انحصار شده که در آن انواع زنبورعسل زندگی میکند و چوچه ها خویش را در آن پرورش و تربیت میکند .

چوکات(Frame):

یک ساختار مستطیلی ساخته شده از چوب است که در دا خل کندو ، صفحه موم را ثآبت نگه میدارد.

صفحات موم( Foundation) :

ورقه یا لوحه باریک از موم است که دارای ساختار های کوچک بوده و برای لانه سازی آماده شده و در چوکات چوبی نصب میشود.

ظرف غذا(Feeder) :

وسیله ایست که برای تغذیه کردن کاونی زنبورعسل توسط شربت شکر در داخل صندوق در وقت کمبود غذا استفاده میشود.

صندوق بالایی یاکندو(Super):

عبارت از صندوقی است که بالای صندوق چوچه ، برای ذخیره کردن عسل قرار داده میشود.

---

انواع و طبقه بندی وظایف زنبور عسل

---

زنبورعسل یک حشره مفید و اجتماعی است که در یک کلونی با هم زندگی میکنند .یک خانواده قوی زنبور عسل شامل یک ملکه، در حدود ۱۰۰ زنبور (نر) و ۵۰۰۰ زنبور مونث( ماده) میباشد- هر کلونی زنبورعسل دارای تخم – لاروا و نمف میباشد و هریک از اعضای کلونی زنبورعسل داری وظایف مخصوص بوده که در زیر به تشریح آن میپردازیم..

ملکه زنبور عسل:

ملکه زنبورعسل یک زنبور ماده بارور است که معمولأ یک عدد از آن در یک صندوق موجود میباشد، ملکه شبیه به زنبور های کار گر است ولی شکم آنها دراز تر است. وظیفه آبتدایی زنبور ملکه جفتگیری با زنبور نر است و بعدا تخمگذاری میکند .

ملکه زنبور عسل دارای شکمی بزرگ بوده که قادر به تخمگذاری زیاد در یک روز میباشد- در فصل بهار مخصوصا در ماه حمل طی 24 ساعت حدود 2000 تخم میگذارد

ملکه توسط زنبورهای کارگر تغذیه و پاک نگهداری میشود .زنبور ملکه میتواند تا 6 سال تخم گذاری نموده و زنده باقی بماند . تخم گذاری ملکه بعد از 2 سال کمتر میشود – به همین دلیل به زنبورداران پیشنهاد می شود که هر 2 سال یکبار زنبور ملکه خود را تعویض نمایند .

زنبور های کارگر:

زنبورعسل کارگر زنبور ماده غیر بارور است که طول عمر آنها بستگی به مقدار فعالیت آنها دارد. در فصل بهار وقتیکه یک کلونی زنبورعسل خیلی فعال باشد و تعداد زیاد چوچه ها در آن موجود باشد، در این صورت کار گر ها تا 6 هفته عمر می داشته باشند.

ولی در زمان استراحت زمستانی یا در فصل بارندگی که چوچه موجود نمیباشد ( در مناطق معتدله)، یا تعداد چوچه ها اندک باشد ( در مناطق حاره) ، طول عمر زنبور ها زیاد تر بوده و تا 6 ماه نیز دوام میکند.

زنبور های کارگر در دوران زندگی شان وظایف مختلف را در داخل و خارج صندوق انجام میدهند. زنبور های کارگر بعد از متولد شدن تا روز 21 زندگی شان وظایف مختلفی را در داخل صندوق انجام میدهند و بعد از 21 روزه گی فعالیت های اصلی خارجی را انجام میدهند.

زنبورهای نر:

زنبور نر نسبت به زنبور های کار گر عریض تر و نسبت به ملکه کوتاه تر است. شکم انها نوک تیز نیست. سر آنها بزرگ و انتهای چشمان شان به یک دیگر در بالای آنها وصل می شوند.

زنبور های نر فاقد نیش اند انها قادر به جمع اوری غذا نبوده و توسط کار گرها تغذیه می شوند. وظیفه اصلی آنها جفت گیری با ملکه جوان است و کمک میکند تا درجه حرارت را در داخل صندوق کنترل شود، در زمان کمبود غذا در کندو زنبور های کار گر به آنها غذا نداده و انها میمیرند و کارگرها آنها را از لانه دور می اندازند.

د ر زمانی که غذا زیاد بوده کارگر ها مقدار زیاد غذا را جمع آوری میکنند، کندو به سرعت رشد کرده و تعداد زنبور های نر نیز زیاد میشوند. زمانیکه کلونی ها بزرگ میشوند میکوشند که کلونی جدید را تشکیل دهند.

موجودیت ملکه همرا با زنبورهای مذکر در صندوق قوی فرصت تشکیل فامیل جدید را در زمان کوتاهی درحدود یک هفته مهیا می سازد.

---

شرایط ضروری برای پرورش زنبور عسل

---

قبل از آغاز فعالیت های زنبورداری شرایط بحرانی باید درنظرگرفته شود یا پیش بینی شود.

1- مطالعه آب و هوا :

آب و هوا تاثیر مستقیم روی زنبورداری دارد بنآبراین لازم است تا موجودیت گلها، درجه حرارت، منآبع آبی، مرحله شگوفایی گل – سمت و سرعت باد ، پرنده ها و وجود زنبور های وحشی را ارزیآبی نمود .

و همچنان زنبوداران باید بدانند که عوامل بالا نقش عمده ای را در سلامت و تکثیر زنبور عسل شان ایفا میکند.

2- مطالعه بازار :

وقتیکه مطمین شدیم محیط زیست برای زنبورداری مناسب است این هم ضروری است تا بازار نزدیک برای درخواست های ما پاسخ مثبت بدهند یعنی وجود مواد اولیه و لوازم ضروری بطور مثال شکر، غذای تکمیلی، وسایل ضروری زنبورداری، ادویه جات و میزان فروش عسل باید تحت مطالعه قرار گیرد.

3- انتخاب و خریدن کلونی های خوب :

برای اینکه زنبورداری موفقی داشته باشیم ضروری است تا یک کلونی سالم و قوی را انتخاب و خریداری نمایم.

4- سنجش مصارف:

شروع فعالیت زنبورداری به سرمایه گذاری کم نیاز دارد پس ضروری است برای خریدن کلونی، حمل و نقل، غذا و وسایل ضروری زنبورداری ، بودجه مناسب سنجیده و تامین شود.

5- علاقه به زنبورداری:

علاقمندی به پرورش زنبور عسل برای یک زنبوردار ضروری است، کسانیکه برای بار اول زنبورداری را شروع میکند لازم است تا پای صحبت زنبورداران با تجربه بنشینند و از تجارب و معلومات انها استفاده نمایند، و همینطور به آنها توصیه میشود تا بار اول با 2 تا 3 کندو فعالیت خود را شروع کنند .

---

انتخاب منطقه مناسب برای راه اندازی زنبورداری

---

انتخاب جای مناسب برای گذاشتن کندوهای زنبور به منظور بدست اوردن عسل بیشتر ، یک گام بسیار مهم وحیاتی در زنبورداری شمرده میشود. کندوهای زنبور ها باید در جایی گذاشته شود که منآبع فراوانی از گل و گیاهان داشته باشد.

اگرچه زنبورهای عسل میتوانند تا 3 کلیومتر مساحت را تحت پوشش قرار دهند، اما توصیه میشود که صندوق های زنبور عسل را در وسط زمین گذاشته شود تا فاصله پرواز کوتاه شده و انرژی کمتری مصرف نمایند و تولید عسل و ژل رویال بیشتری داشته باشند

برای انتخاب یک جای مناسب نکات ذیل در نظر گرفته شود:

• گذاشتن صندوق های زنبورعسل در محلی که منآبع گل بیشتر و آب دایمی داشته باشد.
• فاصله کافی از فارم ها ی دیگر زنبورداری داشته باشد. وقتیکه در منطقه گل زیادی وجود داشته باشد ، فاصله بین دو فارم زنبورداری 6 کلیومتر در نظر گرفته میشود ولی اگر منآبع گل در منطقه کم باشد در آن صورت فعالیت زنبور بیشتر میشود و فاصله تا 10 کیلومتر بین دو فارم در نظر گرفته میشود .
• محل گذاشتن صندوق های زنبور عسل باید در یک جای آرام بوده و نزدیک به قبرستان نباشد .
• صندوق های زنبورعسل نباید در جای گرم گذاشته شود ، زمانیکه درجه حرارت صندوق زنبور عسل بالا میرود –زنبورهای کارگر به خصوص زنبور هایکه شهد را جمع آوری مینمایند مشغول انتقال آب میشوند. و وقتیکه درجه حرارت نرمال میشود کارگران مشغول جمع اوری شهد و گرده میشوند.
• برای پایین آوردن درجه حرارت و محافظت صندوق ها ، از قرار دادن آنها زیر نور مستقیم آفتآب جلوگیری شود و سعی شود که صندوق های زنبورعسل زیر سایه درختان در هوای گرم صورت قرار گیرد چون درجه حرارت مطلوب زنبورها ، در حدود 35 درجه است.
• درصورتیکه سایه درختان موجود نباشد باید سایه بان مصنوعی برای زنبور ها تهیه شود.
• اگر در یک منطقه ، زنبورداری برای مدت طولانی صورت میگیرد در آن صورت نباید بیشتر از 10 کندوی زنبور عسل در آنجا گذاشته شود.اما برای مدت کوتاه ، گذاشتن بیشتر از 10 کندو نیز مشکل ندارد. به هر حال در محلی که گل کمتر باشد زنبورداران باید تعداد کندوها ها را در نظر بگیرند چراکه این موضوع ارتباط زیادی به منآبع گل و روش زنبورداری دارد.

---

آماده کردن آب بصورت مصنوعی برای زنبورها

---

آب اشامیدنی در زنبورداری نقش عمده و حیاتی دارد ، کندو های زنبور عسل باید در جای گذاشته شوند که آب آشیامیدنی کافی برای نوشیدن زنبورها موجود باشد ، اگر منآبع آبی کافی موجود نیست ، توصیه میشود که آب آشیامیدنی کافی برای زنبور های عسل به صورت مصنوعی تهیه شود.

برای تهیه کردن آب کافی برای زنبور ها از دو روش زیر میتوانیم اقدام کنیم:

1-قرار دادن یک ظرف آب درسایه نزدیک به صندوق های زنبور عسل که در داخل آن توته های چوب تمیز قرار داده شده است چوبها را به خاطر دسترسی بهتر زنبورها به آب و جلوگیری ازغرق شدن آنها و همچنان آسان نمودن پرواز آنها در آب قرار میدهیم.

تهیه آب باید مطآبق نیاز زنبور های عسل صورت گیرد ، ظرف آب زنبور ها باید بعد از هر 15 روز تمیز شده و آب تازه در آن ریخته شود .

2- آب را در داخل بیرل بریزید و با یک لوله باریک همرای سطح قبلا با پلاستیک پوشانیده وصل نمایید ، توته های کوچک سنگ و چوب را داخل قسمت پوشیده شده با پلاستیک بگذارید و آب را بطور قطره یی جریان دهید. تا زنبورها به آسانی آب مورد نیاز خود را بنوشند

لزوم تهیه کردن آب برای زنبور ها بنابر فصول سال فرق میکند. اگر هوا زیاد گرم باشد زنبور به آب فراون نیاز دارند و به جای گرده گل ، وقت خود را صرف جمع آوری آب میکنند.برعکس اگر هوا سرد باشد، به آب بسیار کمی نیاز دارند.

بنابر تجربه نویسنده مقاله ، قراردادن منبع آب در نزدیکی فارم های زنبورداری و همینطور قرار دادن کندوهای زنبورعسل در سایه در فصل گرم ، میتواند تولید عسل را تا 50 درصد افزایش دهد .

---

بررسی کندوهای زنبور عسل

---

این بررسی ها قبل از باز کردن کندو برای فهمیدن سلامت فعالیت های کلونی زنبور عسل ، مانند اوردن شهد توسط زنبور کارگر و رفت و آمد نرمال زنبورها به داخل صندوق .

همچنین معلوم شدن بعضی از مشکلات مانند حمله زنبورهای وحشی و یا مشکلات دیگر که میتواند کلونی زنبورها را ظرف یک هفته از بین ببرد ، انجام میشود.

برسی به موقع میتواند باعت اتخاذ تدآبیر به موقع و مناسب شود و کلونی زنبور را از نابودی نجات دهند.

قبل از اغاز برسی کلونی به زنبورداران توصیه میکنیم که دست های خود را شستشو و ضد عفونی کنند و همیشه بیاد داشته باشید در زمان کشیدن چوکات ها از کندو ، از افتادن یا زخمی کردن زنبور ملکه جلوگیری نمایید.

در زمان باز کردن کندو ، باید نکات زیر در نظر گرفته شود :

1 - بررسی درب ورودی کندو برای فهمییدن اینکه آیا زنبور های کارگر برای جمع آوری شهد – گرده و آب بیرون رفته اند و به داخل کندو انتقال میدهند یا خیر.

2- بررسی چوکات ها(برای بررسی تخم ها، لاروا، شفیره باز وبسته )

3. بررسی غذا که آیا عسل کافی برای تغذیه زنبور های عسل موجود است یا خیر؟

4. بررسی زنبورملکه – آیا ملکه در کندو حضور دارد؟ فعال است؟ جوان یا پیر است؟

5. بررسی کندو برای اطمینان از عدم وجود امراضی مثل لاروای کرم موم خوار- کنه و غیره.

6. دیدن داخل چوکات ها که آیا چوچه ها سالم هسنتند؟

نوت: بعد از بررسی صندوق- تمام تجهزات که از آن استفاده شده است باید ضدعفونی شود تا برای استفاده بعدی آماده باشد.

در زمان معاینات سلامت زنبورهای عسل یک گزارش مختصر برای رفع مشکلات آینده تنظیم شود.

---

تغذیه کلونی زنبورعسل

---

غذای طبیعی زنبورعسل در اوایل بهار ، گرده- شهد یا عسل و آب میباشد .

در زمانهایی که گرده و شهد در دسترس نباشد یا در زمان های دیگر سال وقتیکه مواد غذایی برای زنبورعسل در مزرعه و یا در کندو موجود نباشد، باید از تغذیه مصنوعی استفاده شود تا کلونی های زنبور عسل زنده بمانند.

تغذیه مصنوعی را میتوانیم برای موارد زیر انجام دهیم :

1. برای تحریک کردن کلونی زنبور عسل که چوچه ها را انکشاف دهند چراکه جمع آوری شهد یا عسل مخصوصا در ختم زمستان یا در اوایل فصل بهار مهم میباشد.

2. آماده ساختن کلونی برای گرده افشانی زودتر در درختان مثمر

3. جلوگیری از کمبود یا نبودغذا

4. گذاشتن دوباره چوکات های که عسل آن گرفته شده توسط زنبورداران.

5. جلوگیری از غارت کردن و گریختن زنبورهای عسل.

و ...

نوشتن طرح توجیهی احداث زنبورداری و تولید عسل و ژل رویال سال 1402

دانلود فایل طرح توجیهی کسب و کار فرآوری و بسته بندی عسل سال 1402