ایمان حبیبی (سفارش طرح توجیهی)
09126277388
امیر حبیبی (سفارش طرح توجیهی)
09127975250
ایمان حبیبی (سفارش ماشین آلات)
09360555304
عناب از نادرترین میوه هایی است که میوه ، بذر ، برگ ، پوست و ریشه آن خاصیت دارویی دارد . بخش مهمی از فوائد عناب ، از همین خواص نشأت می گیرد . برای کاهش تب ( جوشانده ریشه ) ، نرم کردن سینه ، جلوگیری از خون قاعدگی ، تصفیه خون ، کمک به هاضمه ( از میوه عناب ) ، بهبود زخم و جراحت های کهنه ( گرد ریشه خشک ) و از پوست درخت آن برای قطع اسهال و از هسته آن برای خواب آوری استفاده می شود .
در یک دهه اخیر توجه جهانی به گیاهان دارویی افزایش چشمگیری یافته است . بر این اساس ، استفاده از گیاهان دارویی و توسعه سیستم های پیچیده سنتز ارگانیک منجر به توسعه صنعت داروسازی و جایگزینی آرام گیاه درمانی با شیمی درمانی شده است .
در همین راستا ، روز به روز بر وسعت اهمیت و جایگاه گیاهان دارویی درایران به واسطه نقش مهم آن در دستیابی به اهداف ملی ، منطقه ای و جهانی ، توسعه سلامت ، شادابی اجتماعی ، خوداتکایی دارویی ، ایجاد شغل ، توسعه اقتصادی ، امنیت غذایی ، حفظ ذخایر ژنتیک گیاهی و مشارکت و حضور فعال کشور در بازارهای جهانی ، افزوده می شود .
مطالعات مختلف مؤید مزیت اقتصادی تولید بسیاری از گیاهان دارویی در ایران است . در هر هکتار مزرعه گیاهان دارویی 23/71 نفر روز نیروی کاراشتغال دارند ، که بیشتر آن ها در مرحله برداشت و فرآوری حضور دارند .
مقایسه اشتغال زایی گیاهان دارویی با سایر محصولات زراعی حاکی ازسهم به نسبت بالای گیاهان مذکور در استفاده از نیروی کار می باشد . یافته های پژوهشی نشان داده است که از جمله مهم ترین عوامل مؤثر بر توسعه صنعت گیاهان دارویی ، توانایی های فنی تولیدکنندگان در زمینه تولید اقتصادی و سودآور گیاهان دارویی می باشد .
بنابراین در بسته حاضر هدف افزایش دانش کسب و کار کشت و تولید عناب به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک کشور که با مشکلات عدیده ای در خصوص تأمین آب روبرو هستند ، می باشد .
عناب گیاهی درختی مربوط به خانوداه رامناسه بوده و نام علمی آنvulgaris lam . Ziziphus می باشد . درخت عناب شبیه درخت سنجد است و ارتفاع آن حدود هشت متر می رسد .
در نواحی کوهستانی برخی از مناطق ایران مانند خراسان یافت می شود . این میوه که می توان درختان آن را از ایران تا هند و جنوب چین و حتی جنوب اروپا پیدا کرد ، در هر منطقه ای دارای اسامی مختلفی است . در هند و پاکستان آن را « ایناب » و در شرق آسیا آن را خرمای قرمز ، خرمای چینی یا خرمای هندی می نامند .
بیش از 90 درصد تولید عناب ایران در استان خراسان جنوبی صورت می گیرد ، ولی استان هایی مانند اصفهان ، مرکزی ، همدان ، قم و . . . نیز دارای کشت و تولید عناب می باشند . در متون طب سنتی ایران به نام های شیلانه ، سیلانه ، شیلانک ، طبرخون ، ارج ، سنجد جیلان و آلما آغاجی شناخته می شود .
میوه عناب دارای خواص طبی متعددی است و در مکاتب طب سنتی کشورهای مختلف جایگاه ویژه ای برای کمک به سلامت و درمان بیماری ها دارد . عناب از میوه های بسیار مفید است که علاوه بر خواص تغذیه ای دارای موارد استفاده زیادی به عنوان یک گیاه دارویی است .
مصرف این محصول در کشور هنوز به خوبی ترویج نشده است و بسیاری از مردم مناطق مختلف کشور از مزایای آن مطلع نیستد و کمتر مصرف می نمایند . اما سابقه صادرات آن نیز وجود دارد ، مثال در سال 1374 مقدار 140 تن عناب به سایر کشورها صادر شد .
به طور کلی با انجام برنامه ریزی های صحیح می توان از این محصول برای توسعه اقتصادی استان های نواحی خشک و بیابانی کشور استفاده کرد .
عناب درختی است کوتاه ، بلندی آن 2 تا 8 متر گاهی تا 12 متر نیز می رسد . برگ های آن زیبا ، کوچک ، بی کرك ، شفاف متناوب و واقع در دو طرف شاخه ها ، دندانه دار ، شامل سه رگبرگ طوری است ، در دو طرف هر دمبرگ در روی هرساقه ، زایده هایی به شکل خارهای محکم و تیزی می روید ، سپس چوبی شده و به طور دائمی در روی شاخه ها باقی می ماند .
گل های کوچک با دمگل کوتاه به رنگ سبز مایل به زرد و مجتمع به صورت دسته هایی کوچک در کنار برگ ها دارد ، دارای 5 گلبرگ ریز ، جدا و 5 پرچم و مادگی دو برچه ای است . از طرفی ، اندازه میوه در رقم های مختلف آن متفاوت است
عناب از محصولات عمده باغی مناطق شمال شرقی ایران است و در بیشتر شهرهای استان خراسان جنوبی از جمله بیرجند ، قاین ، سربیشه و در میانکشت و پرورش داده می شود .
البته گروه های جغرافیایی تشکیل دهنده عناب در ایران شامل « اصفهان ، فارس و قم » ، « مازندران » و « خراسان » می باشد ، به طور کلی به جز خراسان ، استان های اصفهان ، ایلام ، تهران ، فارس ، قزوین ، قم ، کرمان ، لرستان ، گلستان ، مازندران ، گیلان ، مرکزی ، همدان و یزد دارای مکان های تولید عناب می باشند ؛ ولی بیش از 90 درصد سطح زیرکشت این محصول در منطقه خراسان جنوبی قرار دارد و منشأ اصلی تولید پاجوش و پراکنش کشت عناب در ایران به شمار می رود .
در استان قم در شهر جعفریه کلکسیون ارقام عناب در چند سال گذشته ایجاد شده است و نسبت به سازگاری این ارقام که از مناطق مختلفی مانند ؛ خراسان جنوبی ، گیلان و مازندران جمع آوری شده است مطالعاتی نیز صورت گرفته است .
در کل ایران حدود 1200 هکتار کشت عناب وجود دارد و استان خراسان جنوبی با حدود 800 هکتار در مقام اول قرار دارد . عملکرد آن در هکتار از نیم تا چهار تن متفاوت بوده و متوسط عملکرد در استان خراسان جنوبی سه تن در هکتار می باشد . 3/2 کیلوگرم عناب تر ، معادل یک کیلوگرم عناب خشک است .
عناب خشک نیز در هر هکتار نیم تن تولید می شود و میزان کل تولید عناب خشک کشور حدود 500 تن می باشد .
بنابراین ظرفیت گسترده ای برای توسعه کشت و تولید آن در کشور وجود دارد و در صورت ترویج مصرف آن و حرکت به سمت توسعه روزافزون صادرات ، افزایش زیرکشت این درخت می تواند به ایجاد اشتغال در سطح وسیعی بیانجامد .
گیاهان تیره عناب به صورت درخت یا درختچه های غالباً خاردار و به ندرت علفی می باشند ، که در بین آن ها انواعی با ساقه بالا رونده نیز یافت می شود ، که در مجموع شامل ؛ 50 جنس و 600 گونه است که بیشتر در اروپا و نواحی استوایی می رویند .
از ویژگی های آن ها این است که برگ های ساده ، غالباً متناوب و گل های منظم ، دو پایه و یا یک پایه دارند ، کاسه گل آن ها مرکب از 4 تقسیم و جام گل آن ها شامل 4 یا 5 گلبرگ ( به ندرت فاقد گلبرگ ) است .
پرچم های آن ها معمولاً به تعداد قطعات جام گل و تخمدان آن ها آزاد یا کم و بیش متصل به کاسه گل و غالباً دارای سه خانه می باشد . میوه آن ها به صورت مختلف خشک شکوفا یا ناشکوفا و یا گوشتدار و به صورت شفت و محتوی یک یا چند دانه است . عده زیادی از گیاهان تیره عناب به علت دارا بودن گلوکوزیدهای آنتراکینونیک ، دارای مصارف دارویی مهم هستند .
پوست تعداد زیادی از گیاهان این تیره دارای ترکیبات گلوکوزی دیدرهمی است که قابلیت تولید امودین4 را داشته است و اثر مسهلی آن ها مربوط به وجود این مواد می باشد . به علاوه ، گلوکوزید مولد مواد رنگی نیز در آن هاوجود دارد .
در این گیاهان ، ماده قابل هیدرولیز و مولد گلوکوزیدهای آنتراکینونیک به نام رامناتیکوزید و همچنین یک ماده گلوکوزیدی دیگری با ترکیب شیمیایی در هم به نام رامنیکوزید که مولد ماده رنگی است یافت می گردد . نمونه های دارویی متعددی در این تیره وجود دارند که عده ای از آن ها در نواحی مختلف ایران می رویند .
ارزش دارویی انواع مهم آنها به علت دارا بودن گلوکوزیدهای آنتراکینونیک است که اثر مسهلی و یاملین دارند . در بین آنها نمونه هایی با میوه خوراکی مانند درخت عناب و یا انواع دارویی مانندZiziphus . spina-christi و یا انواع زینتی زیبا نیز یافت می شود .
عناب دارای لعاب فراوان و حدود 5 درصد مواد پروتئینی و 4 درصد مواد قندی و مقدار زیادی ویتأمین C و املاح می باشد که در هسته عناب آلکالوئید وجود ندارد . روغن آن دارای اولئیک اسید ولینولئیک اسید ، پالمتیک اسید و فیتوسترول است .
در هر 100 گرم قسمت قابل خوردن خام میوه عناب در حدود 69 میلی گرم ویتامین C وجود دارد . عصاره آبی چوب آن دارای یک ماده متبلور به نام اسید زیزیفیک و یک تانن بنام اسید زیزیفوتانیک است .
این تانن در میوه عناب نیز مشخص شده است . عناب دارای مقدار زیادی موسیلاژ ، اسیدمالیک و اسید سیتریک می باشد . عناب با تنوع فراوان خود یکی از ذخایر توارثی گیاهی کشور است و برخی واریته های آن تیغ دار و برخی بدون تیغ می باشد .
عناب از نادرترین میوه هایی است که میوه ، بذر ، برگ ، پوست و ریشه آن خاصیت دارویی دارد . بخش مهمی از فوائد عناب ، از همین خواص نشأت می گیرد . برای کاهش تب ( جوشانده ریشه ) ، نرم کردن سینه ، جلوگیری از خون قاعدگی ، تصفیه خون ، کمک به هاضمه ( از میوه عناب ) ، بهبود زخم و جراحت های کهنه ( گرد ریشه خشک ) و از پوست درخت آن برای قطع اسهال و از هسته آن برای خواب آوری و مخدر استفاده می شود .
به طور کلی داروی آرام کننده اعصاب و مقوی عمومی ، مقوی معده ، ملین ، ضد سرفه و مدر ، سرعت بخش رشد موی سر ، کاهش دهنده التهاب و ورم چشم و تسکین دهنده درد چشم ، کلیه ، کبد و مثانه است .
رفع اسهال ( چوشانده پوست درخت عناب ) ، کم اشتهایی ، خستگی ، افسردگی ، تنگی نفس ( جوشانده میوه عناب ) و تقویت حافظه از دیگر خواص این گیاه است . با توجه به به این که از ویتامین C زیادی برخوردارست ، که در هر دو صورت تازه و خشک مصرف می شود .
در حالت تازه حدود 37 و در حالت خشک حدود 72 درصد قند دارد و در تولید کمپوت و شیرینی از آن استفاده می شود .
با توجه به جرم مخصوص مناسب از چوب آن برای صنایع چوبی مانند منبت کاری ، ساخت قنداق تفنگ ، لنج سازی و سقف قنات و همچنین از برگ و سرشاخه های سبز آن در مناطق خشک برای خوراك دام استفاده می کنند . ازطرف دیگر ، به دلیل داشتن خارهای فراوان ، درشت و محکم برای حصار کشی اطراف باغات و مزارع به عنوان پرچین و حصار بهره برداری می شود . تنه و شاخه های عناب نیز محل خوبی برای تولید رطوبت و رشد گیاه جلبک سبز و برخی حشرات مانند مانتیس می باشد .
این طرح در صورتی که در زمان و مکان مناسب اجرا شود و مجری و مدیریت کارآمدی داشته باشد ، توجیه اقتصادی خوبی خواهد داشت .
تکثیر گیاه با قلمه زدن شاخه ها و یا از طریق بذر امکان پذیر است ، که برای این کار بذر را در فصل پائیز در خزانه هایی که از خاك مناسبی برخور دارند ، کشت می نمایند .
با آبیاری منظم و به موقع و نیز وجین علف های هزر سطح خزانه ، نهال ها پس از دو سال از ریشه نسبتاً ضخیم و مناسبی برخوردار می شوند و می توان آن ها را به زمین های مورد نظر منتقل کرد .
زمان مناسب برای انتقال نهال ها به زمین دائمی اواخر پائیز یا اوایل بهارمی باشد . در صورت وجود سرمای شدید زمستان کاشت در اسفند ماه توصیه شده است . نهال ها در ردیف هایی به فاصله دو متر کشت می شود . فاصله دو نهال در طول ردیف نیز یک متر مناسب است .
برای افزایش ضریب ماندگاری نهال های عناب هنگام کاشت باید به چند نکته توجه شود که عبارت اند از :
- پوشاندن ریشه نهال ها پس از بیرون آمدن از خاك و قبل از انتقال درگونی یا پارچه نمدار ؛
- قرار دادن ریشه های نهال قبل از کاشت در توده ای از ماسه یا خاك مرطوب ؛
- اندود کردن ریشه نهال در مخلوطی از کود حیوانی ، خاك رس و آب ؛
- کاشتن نهال در گودالی به همان عمقی که در خزانه بوده است ( معمولاً 50*50*50 ) و کوبیدن خاك برای استقرار ریشه ها در زمین ؛
- قرار دادن جوانه انتهایی نهال به سمت وزش بادهای غالب و تند درزمان هرس سربرداری ؛
- نگهداری 2 تا 3 شاخه و حذف شاخه های اضافی به ویژه شاخه های خشکیده ؛
- هرس ریشه های آسیب دیده توسط قیچی ضدعفونی شده ؛
- نصب قیم در جهت موافق با باد .
برای حفظ سلامتی نهال های کاشته شده ، به ویژه از حمله جوندگان وهمچنین آفتاب سوختگی از تورهای خاصی برای پوشش تنه نهال و یا کاشت در جهت جنوب غربی در نیمکره شمالی و سفید کردن تنه استفاده می شود . از طرفی ، به منظور حفظ تعادل گیاه لازم است پاجوش های آن را قطع کرد .
برای افزایش طول عمر و کیفیت محصول از هرس های فرم و جوان سازی استفاده می شود . در سال اول تمامی شاخه های جانبی زیر 50 سانتیمتر حذف می شود . فاصله بین شاخه های اصلی باید بین 3 تا 4 سانتیمتر باشد تا درخت رشد متعادلی پیدا کند . هرس جوانسازی روی درختان پیر انجام می شود ، بازوهای کهنسال اولیه درخت حذف و شاخه های جوان و شاداب باقی گذاشته می شود .
برای افزایش کمی و کیفی تولید محصول ، 5 تا 10 کیلوگرم کود دامی پوسیده در اطراف هر درخت به صورت چال کود ریخته می شود . البته دردرختان چند ساله باید 20 تا 25 کیلوگرم کود دامی پوسیده برای هر درخت در نظر گرفته شود . کود شیمیایی با توجه به نیاز کودی خاك به صورت خاکی یا محلول پاشی استفاده می شود .
کودهای ازته ، فسفر و پتاسیم بیشترین مصرف کودی باغ عناب را تشکیل می دهند . د عین حال مصرف کودهای ریزمغزی آهن ، بر ، فسفر ، منگنز ، مس و روی صورت می گیرد . مصرف کود به صورت چال کود مزایای فراوانی دارد . از جمله این مزایا ، تسهیل جذب عناصر غذایی بیان شده است .
درخت عناب با توجه به نوع شرایط آب و هوایی به 3 تا 8 دفعه آبیاری نیاز دارد . در ابتدای کاشت و در سال اول هر 4 تا 5 روز و در سال های بعد حداکثر هر 15 روز در مناطق خشک و در مناطق کوهستانی و خنک هر 45 روز به آبیاری نیاز دارند .
با آبیاری قطره ای میزان مصرف آب به شدت کاهش می یابد . بنابراین لازم است هنگام طراحی باغ عناب ، نقشه نصب سیستم آبیاری قطره ای باغ نیز با کمک کارشناسان ذیربط تهیه و آبیاری از همان زمان نهال بودن درخت عناب به صورت قطره ای صورت پذیرد .
میوه های عناب از اوخر مرداد تا اوایل مهر قابل برداشت است . اگر عناب را بخواهند تازه مصرف نمایند باید وقتی شروع به رنگ قرمز شدن آن ها را چید در صورتی که میوه خشک عناب مدنظر باشد ، بایستی صبر کرد تا میوه ها کاملاً روی درخت برسد .
سپس آن ها را چیده به صورت سنتی ( برداشت عناب با تکان دادن یا چوب زدن به شاخه های درخت می باشد ) پس از برداشت ، میوه ها را درهوای آزاد و یا با استفاده از خشک کن های الکتریکی در دمای 70 درجه خشک می کنند . استفاده از خشک کن ها سبب حفظ رنگ و جلوگیری از چروکیدگی میوه ها می شود .
در حال حاضر عملکرد عناب در استان خراسان جنوبی حدود 3 تن عناب تر و 500 کیلوگرم عناب خشک شده در هکتار می باشد . در نقاط دیگر کشوراین عملکرد کمتر اعلام شده است .
در عین حال با بهره گیری از روش های نوین آبیاری و تغذیه مناسب با استفاده از محلول پاشی کودهای ریز مغذی افزایش کیفیت عناب تولیدی محقق می گردد و توسعه کمی و کیفی باغات عناب نقش به سزایی در کاهش نرخ بیکاری به ویژه در بخش کشاورزی خواهد داشت .
طرح توجیه اقتصادی کشت و پرورش درخت عناب را میتوانید از انتهای صفحه دانلود نمایید .
درخت عناب را معمولا پیوند نمی زنند ؛ زیرا نوع مرغوب تری ندارد ، ولی درصورت پیوند زدن زودتر به بار می نشیند . اولین ، معمولی ترین و سریع ترین راه تکثیر آن « استفاده از پاجوش » است ، که رشد سریع تری نیز خواهد داشت . باید پاجوش را در اوایل یا در اواخر پاییز بر حسب اقلیم های مختلف می توان کاشت .
علاوه بر پاجوش ها که از کنار درخت می روید درخت عناب در جستجوی آب شبکه وار ریشه های زیادی می دواند و از ریشه های سطحی جوانه هایی می روید و از زمین بیرون می آیند . در سال اول به شکل ترکه ای راست و صاف خود نمایی می کند و سال دوم در پایان فصل پاییز که درخت نمو نسبی کرده است ، که با بریدن ریشه درخت مادر نهال را با ریشه از زمین بیرون می آورند و در جای دیگر در گودال هایی که قبلا آماده شده است می نشانند .
خاك محل کشت اگر هوموس دار باشد درخت رشد بیشتری خواهد کرد در هر سال ، یک درخت بزرگ ( درخت مادر ) ده ها پاجوش قابل جابجایی دارد .
دومین روش تکثیر این درخت « قلمه زدن » است . از درخت عناب می توان در نیمه دوم اسفند ماه قلمه گرفت که قلمه ها باید از شاخه های جوانیک ساله باشد .
زمینی را که برای خزانه کاری بر می گزینند ، شخم عمیق ( cm 30 ) را که به طور اریب بریده شده است ، در کنار پشته ها در زمین فرو می برند به طوری که فقط ، cm 5 سر قلمه از لبه پشته بیرون و cm 25 در خاك فرورفته باشد . فاصله هر قلمه از یکدیگر cm 5 خواهد بود . پس از کشت قلمه ها ، جوی ها را پر از آب می کنند و زمین قلمه کاری شده باید همیشه مرطوب بوده و مرتب وجین نشود .
سومین روش تکثیر این گیاه « خوابانیدن » است در این روش شاخه های دو سایه ای را که از بخش پایینی تنه درخت مادر روییده است ، را می خوابانند .
این کار در فصل پاییز و اواخر زمستان انجام می شود .
برای این منظور آن بخش از شاخه که در زیر خاك قرار می گیرد و به وسیله کارد تیزی قبلاً پوست نیمی از شاخه به درازای 5 سانتی متر بریده و برداشته می شود . سپس نزدیک شاخه را گود می کنند و آن را به آرامی می خوابانند و گود را پر از خاك می کنند . سر شاخه را که از خاك بیرون می ماند به یک تیم می بندند تا راست بایستد .
از همان محلی که پوست برداری شده است در طول بهار و تابستان ریشه های نابجا می روید و اسفند سال بعد آن را از درخت مادر می برند و با ریشه به محل اصلی انتقال می دهند .
چهارمین روش تکثیر عناب ، « کشت بذری » است . اگر به دلیل بررسی های ژنتیکی برای تعیین انواع جدید و نه به قصد تولید زراعی نظر به کاشت هسته میوه آن باشد ، بهتر است قشر سخت خارجی هسته را به طوری که آسیبی به مغز آن نرسد شکسته و مغز آن را بکارند . معمولاَ تخم ، دو سال بعد از کاشت جوانه می زند .
برای کشت بذر عناب ، دانه های عناب را گردآوری کرده سیلومی کنند ، سپس در بهار می کارند . هسته های عناب رسیده هر کدام می تواند نهالی تولید کند . روش کاشت به این صورت است که در نیمه اسفند هسته ها را در طرفی پر از آب می ریزند و در جای گرمی می گذارند . پس از چند روز که خیس خورد آن ها را در زمینی که بیشتر آماده شده است می کارند ، همه روزه روی آن را آب می پاشند .
بذرها در نیمه دوم فروردین می رویند . نهال های دوساله را پس از برگریزان از خزانه به زمین اصلی منتقل می کنند .
لینک دانلود طرح توجیهی کشت و پرورش درخت عناب ، از طریق این صفحه ، در اختیار علاقه مندان قرار میگیرد . لازم به ذکر میباشد در صورت موجود نبودن آپدیت 98 ، نسخه های قدیمیتر این طرح ، در همان لینک قرار داده میشود . ولی به محض تهیه کردن آپدیت 98 و یا جدیدتر این طرح ، ورژن جدیدتر نیز در همان صفحه قرار داده خواهد شد . درصورتی که ورژن طرح مربوط به سال 97 یا 98 و یا جدیدتر از آن باشد ، سال نگارش طرح روی متن لینک دانلود قید میگردد . در صورتی که روی لینک دانلود طرح ، سال تدوین طرح توجیهی قید نشده بود ... مشخصا آن طرح مربوط به سال های قبل از سال 97 میباشد .
کانال یوتیوب ما را سابسکرایب کنید . در این کانال ما سعی داریم تا در حد امکان ، کاملترین فیلم های آموزشی کسب و کار ، و خبرهای مهم مربوطه را برای شما کاربر گرامی جمع آوری کنیم. با سابسکرایب کانال ما در یوتیوب و همینطور در آپارات ، جدیدترین فیلمهای آموزشی کسب و کار ، در معرض تماشای شما قرار گیرد .