طرح توجیهی احداث انبار کشاورزی به روش آی کیو اف سال 1400

تیم تحریریه 1 طرح های توجیهی صنایع غذایی 26 شهریور 1399

Agricultural products storage warehouse by IQF method

جهت سفارش مطالعات بازار و طرح توجیهی احداث انبار نگهداری محصولات کشاورزی به روش آی کیو اف سال 1402 با نرم افزار کامفار به صورت فایل word و pdf ، جهت اخذ جواز تاسیس و وام و تسهیلات بانکی ، این مقاله را مطالعه نموده و سپس با ما تماس بگیرید ضمنا میتوانید فایل طرح توجیهی احداث انبار کشاورزی به روش IQF را که آرشیوی و مربوط به سالهای گذشته میباشد ، صرفا جهت مطالعه از انتهای همین صفحه دریافت نمایید.

روش های انجماد سریع در فرآیند تولید مواد غذایی ، مزایای پرشماری دارد ، از جمله این مزایا می توان به افزایش ماندگاری محصولات غذایی ، حفظ خصوصیات ظاهری محصول پس از انجماد ، حفظ کیفیت محصول پس از یخ گشایی برای مصرف تولید بی وقفه بدون نگرانی از بازار مصرف ، صادرات محصول فرآوری شده به دلیل کیفیت بالا ، افزایش سود تولیدات غذایی ، ایجاد ارزش افزوده و برگشت سریع سرمایه افزایش ظرفیت تولید بدون در نظر گرفتن کشش بازار اشاره کرد .

معرفی محصول مورد بررسی در طرح توجیهی انبار کشاورزی به روش آی کیو اف

مفهوم انجماد : انجماد به معنی کاهش دمای ماده غذایی تا متبلور شدن آب ماده غذایی می باشد .

IQF: ( Individual quick freezing ) IQF انجماد شناخته شده ترین روش برای نگهداری مواد غذایی فساد پذیر است و آخرین فن آوری روز انجماد ، انجماد سریع می باشد .

بکارگیری روش های انجماد سریع در فرآیند تولید مواد غذایی ، مزایای پرشماری دارد که برخی از آنها مطابق ذیل می باشد :

افزایش ماندگاری محصولات غذایی
حفظ خصوصیات ظاهری محصول پس از انجماد
حفظ کیفیت محصول پس از یخ گشایی برای مصرف
تولید بی وقفه بدون نگرانی از بازار مصرف
صادرات محصول فرآوری شده به دلیل کیفیت بالا
افزایش سود تولیدات غذایی
ایجاد ارزش افزوده و برگشت سریع سرمایه
افزایش ظرفیت تولید بدون در نظر گرفتن کشش بازار
ایجاد بازارهای جدید به دلیل افزایش کیفیت محصول

با توجه به دلایل ذکر شده ، می توان گفت که بکارگیری فرآیند انجماد سریع مزایای پر شماری برای تولید کنندگان مواد غذایی در بر دارد و از سوی دیگر با افزایش سود واحد تولیدی ، قدرت رقابت و تحرک برای صادرات را برای واحد تولیدی مهیا می سازد .

اهداف نگهداری مواد غذایی به روش منجمد کردن

افزایش مدت نگهداری
حفظ بافت ، رنگ ، عطر و طعم و ارزش تغذیه ای محصول
امکان قابلیت مصرف محصولات فصلی در سایر فصول با همان طراوت و شادابی
ارضای مصرف کننده از نظر دسترسی به مواد غذایی آماده
کاهش ضایعات مواد اولیه

کاربرد محصول مورد بررسی در طرح توجیهی انبار کشاورزی به روش آی کیو اف

با توجه به تولید بسیار زیاد محصولات باغی در ایران و عرضه اکثر آنها در یک فصل امکان فرآوری این محصولات بسیار محدود است .

اولاً عرضه محصولات IQF شده باغی مثل توت ، گیلاس ، آلبالو ، توت فرنگی و ... در آینده جایگاه بسیار خوبی در بازار داخل و خارج خواهد داشت .

از طرفی برای کارخانجات تولید انواع کمپوت و کنسانتره میوه جات امکان انباشت محصولات بیش از ظرفیت تولید در فصل پیک و فرآوری این محصولات در فصول زمستان فراهم آمده است که توسعه آن باعث افزایش توان صنعتگران کشور می گردد .

انجماد به معنی کاهش دمای ماده غذایی تا متبلور شدن آب ماده غذایی می باشد .

مزایای منجمد کردن به روشIQF در مقایسه با کنسرو کردن

کنسرو کردن یکی از روشهای نگهداری مواد غذایی است که اساس آن بر پایه از بین بردن میکروب ها با استفاده از حرارت ( دماهای بالا ) می باشد .

حرارت گفته شده در این روش به گونه ای انتخاب می شود که باعث نابودی مقاوم ترین باکتری ها نسبت به حرارت گردد .

این دما که دمای استریلیزه کردن نیز نامیده می شود 120 درجه سانتی گراد بالای صفر می باشد .

دمای 120+ درجه سانتی گراد با اینکه موجب عاری شدن ماده غذایی از باکتری ها و عوامل فساد می شود ولی آثار مخرب روی غذا و کیفیت آن خواهد داشت .

در این دما ، تقریباً اکثر ویتامین های محلول در آب و برخی املاح از بین رفته و درصدی از پروتیین دناتوره می گردد .

کنسرو کردن باعث انهدام ترکیبات معطره و رنگدانه ها در محصول می گردد و آسیب های جدی به بافت ماده غذایی وارد می کند .

در روش منجمد کردن IQF ، حداقل تغییرات و کاهش در مواد مغذی محصولات وجود دارد ، چراکه آب موجود در بافت ماده غذایی در این روش به سرعت منجمد شده ، از تشکیل بلورهای درشت که به سلولهای بافت ماده غذایی آسیب های جدی وارد می کنند ممانعت بعمل می آید.

در نتیجه بافت ماده غذایی در زمان انجماد سالم مانده و در زمان رفع انجماد خروج آب یا پدیده تراوش عصاره و متناسباً زایل شدن ویتامین ها و املاح محلول در آب در حد ناچیز می باشد .

مزایای IQF :

کاهش زمان انجماد به 10-5 دقیقه و افزایش سرعت عملیاتی تولید
حفظ خواص ظاهری ، ارگانولیپتیک و تغذیه ای محصولات در حد تازه به دلیل نوع انجماد
منجمد کردن بصورت تفکیک شده و مجزا از هم
کاهش تغییرات ناشی از رفع انجماد محصولات غذایی
افزایش طول عمر نگهداری

استاندارد های قابل توجه ، جهت اجرای طرح توجیهی انبار کشاورزی به روش آی کیو اف

5168 : نخود سبز یخ زده
5169 : اسفناج یخ زده
5170 : هویج یخ زده
5171 : میوه و سبزی های یخ زده - تعیین ناخالصی کانی
5172 : میوه ها و سبزی های یخ زده - روش اندازه گیری سنگینی ناب
5173 : میوه ها و سبزی های یخ زده - روش یخ زدایی
5583 : لوبیا سبز یخ زده - ویژگی ها و روش های آزمون
5584 : ذرت شیرین یخ زده - ویژگی ها و روش های آزمون
5585 : دانه های ذرت یخ زده - ویژگی ها و روش های آزمون
5586 : سیب زمینی سرخ کرده یخ زده - ویژگی ها و روش های آزمون
5589 : پیاز یخ زده - ویژگی ها و روش های آزمون
6124 : میوه های یخ زده - گیلاس و آلبالو - ویژگی ها و روش های آزمون
6846 : کلم یخ زده - ویژگی ها و روش های آزمون
6955 : میوه ها و سبزی ها - تره فرنگی یخ زده - ویژگی ها و روش های آزمون

کشور های عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول مورد بررسی در طرح توجیهی انبار کشاورزی به روش آی کیو اف

کشورهای عمده تولید کننده میوه و سبزیجات منجمد به روش IQF کشورهای اروپایی و کشورهای آسیای جنوب شرقی بخصوص چین می باشند . کشورهای عمده مصرف کننده این محصول نیز آمریکا و کانادا می باشند .

تاکنون بازارهای هدف تولیدات داخل کشور ، کشورهای همسایه حوزه خلیج فارس و کانادا بوده است .

اهمیت استراتژیک محصول مورد بررسی در طرح توجیهی انبار کشاورزی به روش آی کیو اف

میوه و سبزی از اساسی ترین مواد غذایی در زندگی انسان به شمار می رود و در حالیکه زندگی امروزه کاملاً ماشینی شده و دیگر امکان تهیه و خرید میوه و سبزیجات به صورت هر روزه امکان پذیر نمی باشد . با توجه به اینکه لزوم حفظ کلیه ارزش های غذایی در میوه و سبزیجات اصلی ترین اساس نگهداری آنها است لذا این فرآیند تولید دارای اهمیت ویژه ای در رده نگهداری محصولات می باشد .

همچنین با توجه به اینکه ایران دارای شرایط جغرافیایی بسیار خوب می باشد با این روش می توان زمان ماندگاری این محصولات را بالا برد تا امکان صادرات محصولات کشاورزی ایران به کشور های منطقه که بازار بسیار خوبی است را فراهم کرد .

اخیراً ، تعداد کارخانه های مرتبط با انجماد مواد غذایی ، سیستم حمل و نقل سردخانه ای و سردخانه های صنعتی به عنوان یکی از معیارهای اندازه گیری رشد تکنولوژی در دنیا مطرح گردیده است . هم اکنون صنعت تبرید بطور مستقیم بر فاکتورهایی نظیر بازاریابی ، عملیات کشاورزی و تولید اقتصادی تأثیر مستقیم دارد .

منجمد کردن مواد غذایی ، قیمت مواد غذایی بویژه محصولات کشاورزی را تثبیت و از نوسانات بازار این محصولات می کاهد . سهم صنعت تبرید بر پایه انجماد مواد غذایی در صنعت غذای ایران را با توجه به حجم بسیار بالای تولید محصولات زراعی و باغی ، نمی توان نادیده گرفت .

با در نظر گرفتن ایران در بین 10 کشور برتر تولید کننده محصولات کشاورزی از نظر GAT و سهم 40-30 درصدی ضایعات در محصولات کشاورزی ( برداشت ، جابجایی ، حمل ، مصرف ) ، یکی از بهترین روش های نگهداری محصولات زراعی و باغی انجماد می باشد .

فرایند اجرای این طرح توجیهی انبار کشاورزی به روش آی کیو اف

شستشوی اولیه
پوست گیری
سورتینگ
برش زنی
شستشوی ثانویه
آنزیم بری
سورتینگ نهایی
خنک کردن
IQF انجماد
بسته بندی
انبار کردن در سردخانه
فروش

محصولات به سه گروه دانه ای چون نخود فرنگی ، غده ای مانند سیب زمینی و سبزیجات برگی تقسیم می شود .

در گروه اول پس از برداشت محصول از مزارع و تأیید آزمایشگاه مبنی بر دارا بودن استانداردهای تعریف شده ، در روی خط تولید آماده و شسته می شود (ضایعات این بخش جهت مصارف دام استفاده می شود.)

پس از شسته شدن نیم پخت شده و باکتری ها و میکروب ها از بین می رود و به قسمت پیش سرد کن رفته تا درجه حرارت پایین آید و وارد تونلی شده که درجه حرارت آن تا 40 درجه سانتیگراد زیر صفر کاهش می یابد و به سرعت منجمد می شود و این عمل باعث می شود دیواره سلولی مواد غذایی شکسته نشود.

اختلاف مراحل IQF و سایر روش های انجماد جلوگیری از شکسته شدن دیواره سلولی مواد غذایی است که هم باعث کاهش ارزش غذایی محصولات شده و هم پس از انجماد شکل ظاهری ، رنگ و طعم محصولات تغییر می کند .

در روش دوم که مختص به محصولات غده ای چون سیب زمینی است مجدداً پس از انتقال محصول از مزارع و گرفتن تأیید آزمایشگاه ابتدا سیب زمینی ریز از درشت جدا شده و شسته و سنگ گیری می شود .

سپس سیب زمینی یکدست و تمیز به بخش پوست کنی انتقال داده شده و بوسیله بخار پوست آن گرفته شده و بعد از آن برس زده می شود.

در مرحله بعد سیب زمینی سورت می شود ( گرفته شدن قسمت های سیاه از سیب زمینی ) بعد از آن وارد قسمت کاتر شده تا به شکل مورد نظر درآید .

سپس سیب زمینی را با یک درجه حرارت خاص نیم پز کرده و پس از آب گیری و خشک کردن وارد بخش سرخ کن شده و نیم سرخ می شود .

سپس به بخش پیش سرد کن رفته تا درجه حرارت آن کاهش یابد و در مرحله آخر در تونل انجماد در 40 درجه زیر صفر منجمد می شود و در آخرین مرحله بسته بندی و روانه سردخانه می گردد .

لوبیا سبز

محصول لوبیا سبز پس از اینکه در مزرعه برداشت شد ، در کیسه های مخصوص توسط کامیون ها به کارخانه منتقل می گردد .

در محل کارخانه ، لوبیا سبز پس از اینکه سر و دم آن جدا شد ، برش خورده و شسته می شود .

در مرحله بعدی ناخالصی ها از محصول اصلی جدا شده و محصول در مدت زمان کوتاهی سریعاً منجمد و بسته بندی می گردد .

آلبالو منجمد

آلبالو بعد از چیده شدن در جعبه های مخصوص حمل قرار گرفته ، توسط کامیون های یخچال دار از باغ به کارخانه منتقل می شود .

در محل کارخانه ، آلبالو پس از دم گیری ، شسته شده، بعد از جدا کردن ناخالصی ها سریعاً منجمد شده و بسته بندی می گردد .

مخلوط سبزیجات منجمد

مخلوط سبزیجات از مخلوط کردن محصولات منجمد هویچ ، ذرت ، لوبیا و نخود سبز با ترکیب مشخص تهیه و بسته بندی می گردد .

ذرت منجمد

محصول ذرت پس از برداشت ، در کیسه های مخصوص قرار گرفته و توسط کامیون از مزرعه به کارخانه منتقل می گردد .

در فرآوری این محصول ، ذرت ها ابتدا غلاف گیری شده ، سپس دانه ها از چوب جدا گشته و پس از مراحل شستشو دانه های ذرت وارد آب داغ می شوند تا نیمه پخته شوند .

بعد از جدا کردن ناخالصی ها ، دانه های ذرت سریعاً منجمد شده و بسته بندی می گردند .

نخود فرنگی منجمد

محصول نخود سبز ، پس از برداشت در کیسه های مخصوص قرار گرفته و توسط کامیونها از مزرعه به کارخانه منتقل می گردد .

نخود فرنگی پس از پوست گیری و برش در آب جوش ، آنزیم بری می شود و با استفاده از روش IQF منجمد می گردد تا خواص ظاهری مانند رنگ و بافت و خواص شیمیایی شامل ویتامینها و پروتیین های خود را مانند محصول تازه حفظ نماید.

در نتیجه در تمام فصول سال در اختیار مشتریان محترم قرار می گیرد .

توت فرنگی منجمد

توت فرنگی رسیده پس از برداشت ، در سبدهای مخصوص حمل چیده شده و توسط کامیون های یخچال دار از مزرعه به کارخانه منتقل می شود .

توت فرنگی در محل کارخانه پس از دم گیری شسته شده و پس از جدا کردن ناخالصی ها ، سریعاً منجمد شده و بسته بندی می گردد .

باقلا سبز

محصول باقلا سبز ، پس از رسیدن کامل برداشت شده و در کیسه های مخصوص قرار گرفته و توسط کامیون از مزرعه به کارخانه منتقل می شود .

در کارخانه غلاف و پوست از لپه های باقلا جدا گشته ، دانه ها شسته شده و در آب داغ نیمه پخته می شوند و پس از جدا کردن مواد خارجی و ناخالصی ها ، سریعاً منجمد شده و بسته بندی می گردند .

باقلا 2لپه منجمد

سیب زمینی نیمه سرخ شده منجمد

مزرعه پس از برداشت ، درون کیسه های مخصوص قرار گرفته و توسط کامیون ها به کارخانه منتقل می شود . در کارخانه ، سیب زمینی پس از شستشوی اولیه پوست گیری شده ، قسمتهای تیره و چشمی ها و ناخالصی ها از آن جدا گشته ، وارد مرحله برش زنی می شود .

بعد از اینکه سیب زمینی به شکل خلال درآمد ، مجدداً شسته شده و به منظور غیر فعال شدن آنزیم های موجود وارد آب داغ می شود . در مرحله بعدی خلال ها مقداری از رطوبت خود را از دست داده ، سپس نیمه سرخ می شوند ، خلال های سیب زمینی بعد از اینکه خنک شدند در مدت زمان کوتاهی منجمد شده و بسته بندی می گردند .